Ba hồn & Bảy vía – Phần 1

Posted on by 0

Post Views: 435

BAN TU THƯ
Viện Nghiên cứu Việt Nam học

Hồn & Vía

Theo Phật giáo thì “Hồn” là tầng nhận thức sâu lắng nhất ở tâm và ý thức của con người; Hồn còn có các tên gọi khác như “thức”, “nghiệp lực”, “tinh linh”. Hồn luôn tồn tại ngay cả khi cơ thể của con người đã chết về mặt sinh học, vật lý học.

“Vía” hay “Phách” – hay còn gọi là Vía van – là một dạng tinh thần, ý thức – “na thức”, “thân trung ấm” (bado) – thiên về thô và có phần nặng hơn. “Vía” do các giác quan đem đến và còn lắng đọng lại. Khác với hồn, vía chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn sau khi con người đã chết và sẽ tan biến dần.

Vía nặng & Vía nhẹ

Theo dân gian từ xa xưa thì từ lúc con người được sinh ra đã hình thành hai luồng khí – khía âm và khí dương – trong cơ thể nhưng chúng không đều nhau, dương nhiều hơn âm hoặc ngược lại – mà sinh ra nặng vía hay nhẹ vía.

Người có vía nặng thường mở hàng rất xui xẻo, ế ẩm. Người nặng vía tuyệt đối không được mở hàng cho người buôn bán. Người nặng vía khi đi thăm bà bầu mới sinh đẻ sẽ khiến đứa trẻ mới sinh hay bị khóc nhiều hơn bình thường nhất là khi tối đến – dân gian gọi là khóc dạ đề. Người nặng vía thường hay gặp phải nhiều khó khăn, trắc trở nhiều trong cuộc sống. Người nặng vía lại không bao giờ nhìn thấy người cõi âm.

Người nhẹ vía khi mở hàng thì việc buôn bán hôm đó sẽ vô cùng thuận lợi, mua may bán đắt. Người yếu vía rất dễ gặp ma hoặc nhìn thấy linh hồn của người đã khuất, thậm chí rất dễ bị linh hồn người mất nhập vào xác. Người yếu vía khi khi ngủ quá say thì rất dễ bị xuất thần (vía rời khỏi thể xác) rồi đi lang thang khắp nơi; điều này sẽ khiến mỗi sáng khi thức dậy thì cơ thể của người yếu vía thường trở nên mệt mỏi và đau nhức. Mặt khác, người nhẹ vía lại rất hay gặp được nhiều may mắn trong cuộc sống cũng như công việc hàng ngày, được nhiều quý nhân ra tay giúp đỡ. Người nhẹ vía thường được mời đến để khai trương cửa hàng để mong muốn đem lại mọi sự đầu xuôi đuôi lọt cho công việc làm ăn buôn bán được nhiều thuận lợi. Tuy nhiên! những người nhẹ vía thường có phần nhát gan, hya dù đã rất quyết tâm nhưng lại không dám thực hiện điều mong ước.

Bắt vía

Bắt vía là việc ai đó nắm được “thóp” của người kia. Trong tình ái, Bắt vía có ý nghĩa là lụy tình; người bị bắt vía sẽ cảm thấy khổ sở khi yêu, sẵn sàng hy sinh và chịu “áp bức” của kẻ đã “bắt vía” mình.

Cách giải Vía nặng

Xét về mặt khoa học, người ta khuyên nên tránh những nơi có từ trường mạnh – ví dụ như các gốc cây to, nơi nghĩa trang hay nhà xác. Còn theo dân gian, ông bà ta ngày xưa thường đặt tỏi ở đầu giường hoặc một chiếc dao, cây kéo ở dưới gối nằm. (Nhà có trẻ nhỏ thì cần phải lưu ý đến vấn đề này để không gây thương tích cho các bé). Theo kinh nghiệm dân gian thì sau khi đi từ các đám tang hay đi về từ những nơi có âm khí thì hãy đốt vía – bằng cách bước qua một chậu than đỏ hay giấy đang được đốt cháy – trước khi vào nhà.

Ba hồn Bảy vía

Ba hồn

“Ba hồn Bảy vía” có nguồn gốc từ Đạo giáo. Họ cho rằng con người có thể sống được là nhờ “tam hồn thất phách” tham gia điều chỉnh mọi hoạt động và tư duy của con người. Vụ Thành Tử có ghi trong “Thái Vi Linh Thư” như sau: “Con người có ba hồn lần lượt là Sảng Linh (爽靈), Thai Quang ( 胎光) và U Tinh ( 幽精) ”.

Hồn Sảng linh quyết định Trí lực, trí tuệ

Sảng linh quyết định trí lực, trí tuệ – có thể gọi là “thần trí” – cũng như ảnh hưởng đến phản ứng nhanh chậm của một người. Nhiều người có khả năng tính nhẩm – trong đó có cả những người mà thường ngày trông có vẻ như khờ dại – được gọi là những thiên tài ngốc.

Hồn Thai Quang là hồn phát sáng

Khi người ta ngủ, Thai quang vốn dĩ chiếu sáng toàn thân sẽ bắt đầu được điều chỉnh tối dần đi và ta sẽ tiến vào giấc ngủ. Nhưng phách của người ta vẫn hoạt động. Thai Quang là một trong ba hồn quan trọng nhất của con người nếu một sinh mệnh không còn Thai Quang thì người đó quả thật đã chết.

Hồn U tinh quyết định tính tình

U tinh quyết định tính tình của một người; nó quyết định tương lai rằng họ sẽ yêu người nào!? Người ta thường nói “bị ai đó lấy mất hồn”, hay “tinh thần chán nản”, “hồn phi phách tán”, v.v…; hồn mà họ ám chỉ ở đây chính là U tinh. Nhiều người sau khi thất tình bị đau khổ tột cùng, nhìn ai cũng không thấy thuận mắt, cũng không muốn yêu nữa, đó là bởi vì U tinh đã tiêu mất rồi – hay thường gọi là hao tổn tinh thần.

Ba hồn là Thần khí

Ba hồn này là 3 bộ phận hợp thành thần khí của con người; nếu bị mất đi một hay hai hồn thì vẫn có thể sống sót nhưng nếu mất đi cả ba hồn thì sẽ trở thành một cái xác không hồn và sống cuộc đời thực vật.

Mỗi tháng cứ vào các ngày mồng 3, 13, 23 là hồn hay lìa khỏi thân xác để đi chơi; nên người xưa phải biết phép nhiếp hồn nếu rủi hồn không trở về xác. Mỗi tháng vào các ngày Sóc ( 朔, ngày mồng 1), ngày Vọng ( 望, ngày rằm 15), ngày Hối ( 晦, ngày 30) thì phách hay lưu đãng, giao thông với quỷ mị; nên cần phải biết phép hoàn phách… (còn tiếp…)