ĐÀO VĂN SOẠN1
Tác giả gửi bài qua email bantuthu1965@gmail
Nghệ sĩ là những người nhạy cảm nhất! Các loại ‘bức xạ’ sinh khí, tử khí, hòa khí đến với người nghệ sĩ và được họ sớm cảm nhận nhanh nhậy; họ cho ra những tác phẩm, có thể là âm nhạc, hội họa, kịch nghệ, ngôn từ (thơ, tiểu thuyết), … Ở Châu Âu từ thế kỷ thứ 16, hàng loạt nghệ sĩ đã xuất hiện; mặt khác, các đế quốc cũng lần lượt xuất hiện và đi tìm kiếm thuộc địa.
Địa cầu từ thời đại thủ công tiến đến thời kỳ công nghiệp, lúc thuận lợi! hình ảnh và âm nhạc đã kết hợp mà thành nghệ thuật điện ảnh; nó báo hiệu một sự tiến hóa mạnh mẽ về công cụ nhằm phục vụ mọi người; nó cũng báo trước những mặt trái của công nghệ.2
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật có thể nhạy cảm nhất! Âm nhạc – từ xa xưa cho tới nay – có thể được chia ra thành các thời kỳ: nhạc thời thủ công, nhạc thời công nghiệp hóa, và bây giờ là nhạc điện tử thông minh. Vào cuối giai đoạn thủ công, các loại nhạc giao hưởng xuất hiện; qua đó! nếu ta có sức tưởng tượng mạnh thì ta có thể nhận thấy được nó thể hiện được ‘vở kịch’ của nhân loại trước hàng trăm năm3.
Ở một số vùng đã phải trải qua chiến tranh, ta có thể thấy âm nhạc thời chiến đều có nét chung của sự đau thương. Nếu nét đau thương của âm nhạc mà có biểu hiện tia hy vọng thì sẽ thành công; còn nếu chỉ có sự đau thương tuyệt vọng thì chắc chắn sẽ thất bại. Cũng có những nơi chưa từng trải qua chiến tranh nhưng âm nhạc ở đó cũng đã bộc lộ nét đau thương. Và lại còn có kiểu nhạc thác loạn đã xuất hiện ở những nơi đô thị lớn có nền công nghiệp lớn.
Có những vùng đất tuy nhỏ song sinh khí lại mạnh mẽ, ta lại thấy xuất hiện những loại âm nhạc phấn chấn vui tươi. Rất vui là trong thời gian mà đại dịch Covid 19 hoành hành trên khắp hành tinh và cái chết đã reo rắc ở khắp nơi, ai cũng phập phồng lo sợ! Vậy mà! tại Việt Nam! các nghệ sĩ đã rất tự tin và bộc lộ một niềm mong ước được toát lên qua một giai điệu Ghen cô Vy! 4 Một sự lạc quan thoả đáng đã được lan toả với một phương cách hợp lí! Một sự tin tưởng vững chắc hướng đến một tương lai tươi sáng! Và, thực tế đã chứng minh cho thấy đại dịch Covid 19 đã được đẩy lùi.
Nghệ thuật ngày nay đã và đang có nhiều sự tiến hóa; đó có thể là các thiết bị công nghệ nghệ thuật đã xuất hiện; đó có thể là một hệ sinh thái nghệ thuật đã hình thành. Người ta mong chờ, mong đợi những thiết bị công nghệ nghệ thuật mới xuất hiện; và người ta mong ước sở hữu được nó.
Khi công việc nào đó, nghề nghiệp nào đó mà người ta ‘bắt’ được cái ‘thần’ của nó thì người ta đều gắn kết nó với nghệ thuật hay đều gọi nó là nghệ thuật – ví dụ như nghệ thuật quản trị, nghệ thuật giao tiếp, nghệ thuật tạo mẫu, …
Các loài chim cũng có những biểu hiện gần giống như nghệ thuật; nhưng đó là những nét biểu hiện hoàn toàn tự nhiên; nó không xuất phát từ hữu thức hay vô thức như loài người. Con người luôn quá bận rộn mà quên bẳng rằng nghệ thuật luôn gắn kết với mỗi con người, mỗi vùng đất; và cũng có thể sẽ có những nghệ thuật chung của địa cầu5.
CHÚ GIẢI :
1: ĐÀO VĂN SOẠN – Tác giả – Độc giả – ở xã Xuân Cảnh, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên – gửi bài qua email bantuthu1965@gmail.com
2: Phim Metropolis (năm 1927) đã dự báo sự chênh lệnh mức sống của loài người ngày nay. Ví dụ như Công nghệ cao đã được áp dụng để theo dõi chặt chẽ con người (theo dõi người sử dụng các thiết bị, theo dõi người sử dụng mạng xã hội, …). Có thể xem thêm ở “Metropolis” – Cuộc tái sinh ly kỳ (tienphong.vn).
3: Nhạc giao hưởng được biểu diễn, thưởng thức với số lượng người khá đông; nhạc phương Đông thì thường được biểu diễn và thưởng thức ở phạm vi ít người. Nội dung của nhạc giao hưởng được biểu hiện giống như một làn sóng lớn báo hiệu thời đại công nghiệp sẽ tới; âm nhạc của nó luôn mang đến đầy đủ các sắc thái hỷ nộ ái ố… Và một thời gian sau khi có sự xuất hiện của các bản nhạc giao hưởng thì thường có rất nhiều cuộc chiến tranh, rất nhiều cuộc lễ hội toàn cầu!!? Có thể xem thêm ở 10 bản nhạc phổ biến nhất trong lịch sử âm nhạc thế giới (vietthuonghanoi.com), Tóm Tắt 7 giai đoạn và lịch sử phát triển của nhạc cổ điển (seami.vn).
4: Nhạc phẩm Ghen cô Vy do Hoàng Diễm Huyền hình thành ý tưởng và Khắc Hưng sáng tác; Min và Erik thể hiện. Bài hát còn có tên “Vũ điệu rửa tay Ghen Cô Vy” do Quang Đăng biên đạo; và Minh Quân cùng Quang Đăng thể hiện. Bài hát được đánh giá như một cột mốc về cách truyền thông sức khỏe cộng đồng sáng tạo, hiệu quả trong dịch Covid-19. Bài hát được giới truyền thông quốc tế ca ngợi và được hát với nhiều ngôn ngữ đa dạng như Anh, Pháp, Trung, Thái, Tày, H’Mông, Cao Lan, Sán Chỉ, Dao, … Có thể xem thêm ở Ca khúc ‘Ghen cô Vy’ tiếp tục xuất hiện trên loạt báo Mỹ (thanhnien.vn), Ghen cô Vy (wikipedia), …
5: Có thể đó là nghệ thuật thực tại ảo, vũ trụ ảo, … hay người ta sẽ sáng tạo (mô phỏng) trước những gì người ta cần… Có thể xem thêm ở Thực tế ảo – Công nghệ của tương lai hay chỉ là xu hướng nhất thời? (youtube), Hàn Quốc: Thế hệ MZ dẫn đầu trong Vũ trụ ảo Metaverse (youtube).
GHI CHÚ :
◊ Các chữ nghiêng, chữ in, chú giải, hình ảnh minh hoạ và một số ‘hiệu đính nhẹ‘ do Ban Tu Thư vietnamhoc.net thực hiện.
◊ Văn bản gốc có thể xem tại mục “Trao đổi cùng Quý độc giả“: Về TƯƠNG LAI HỌC & một số vấn đề khác.
BAN TU THƯ
5 /2022