Dân tộc HOA có hơn 913.248 người, còn gọi là Hán, gồm những nhóm có khác biệt nhau nhất định về tiếng nói, tên gọi, lịch sử di cư, v.v…
Họ sinh sổng ở nhiều nơi từ Bắc đến Nam, ở cả nông thôn và thành thị.
Tiếng nói của người HOA thuộc nhóm ngôn ngữ Hán. Người HOA làm nhiều nghề nghiệp khác nhau: nông nghiệp, thủ công nghiệp, công nhân, viên chức, giáo viên, buôn bán, làm muối, đánh cá, v.v… Nông dân HOA có truyền thống trồng lúa nước lâu đời, có nhiều kinh nghiệm sản xuất tạo ra được nhũng nông cụ tốt, cày, bừa dùng đôi trâu kéo, hái gặt lúa cuốc, thuổng. Nhiều nghề gia truyền của người HOA dã nổi tiếng từ lâu. Người HOA thường cư trú tập trung thành làng xóm hoặc đường phố. Họ hay cư trú thành khu vực đông đúc và gắn bó với nhau. Họ có một số kiểu nhà ở phổ biến là nhà 3 gian 2 chái, nhà chữ “môn“, nhà chữ “khẩu“, thường lợp ngói máng hoặc lá, phên, tường trình hoặc xây bằng đá, gạch mộc.. Trong cách ăn mặc, đàn ông dùng quần áo như đàn ông Nùng, Giáy, H’mông, Dao… Đàn bà mặc quần, áo 5 thân cài cúc vải ở bên nách phải, dài trùm mông. Các thầy cúng có y phục riêng khi làm lễ. Nón, mũ, ô là các đồ đội trên đầu thông dụng của người HOA. Trong gia đình người HOA, chồng (cha) là chủ hộ, chỉ con trai được thừa kế gia tài và con trai cả luôn được phần hơn. Cách đây khoảng 40-50 năm vẫn còn những gia đình lớn có tới 4-5 thế hệ, đông tới vài chục người. Nay họ sống theo tùng gia đình nhỏ. Hôn nhân ở người HOA do cha mẹ quyết định. Khi tìm vợ cho con, người HOA chú trọng đến sự “môn đăng hộ đối” giữa hai thông gia.
Việc ma chay theo phong tục HOA phải trái lần lượt các bước: lễ báo tang, lễ phát tang, lễ khâm Iiệm, lễ mở đường cho hồn người chết, lễ chôn cất, lễ đưa hồn người chết đến cõi “Tây thiên Phạt quốc“, lễ đoạn ung.
Người Hoa quan niệm mọi vật đều có “hồn” hay “thần“, các bậc cha mẹ, ông bà… đã chết được thờ cúng tại nhà. Họ theo đạo Khổng, đạo Phật, đạo Lão tác dộng sâu sắc. Thôn xóm Hoa có chùa, đền, miếu để thờ cúng.
Người HOA thích hát “sơn ca” (san cưa), gồm các chủ đề khá phong phú: tình yêu trai gái, cuộc sống, quê hưong, tinh thần đấu tranh… Ca kịch cũng là một hình thức sinh hoạt nghệ thuật đồng bào ưa chuộng. Nhạc cụ có kèn, sáo, nhị, hò, trống, thanh la, não bạt, đàn tỳ bà, tam thập lục… Ngày Tết thường biểu diễn múa sư tử, múa quyền thuật. Lễ hội cũng là dịp tổ chức chơi đu, đua thuyền, vật, đánh cờ…
MỜI XEM:
◊ CỘNG ĐỒNG 54 Dân tộc Việt Nam – Phần 1.
◊ Người BA NA trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người BỐ Y trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người BRÂU trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người BRU-VÂN KIỀU trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CHƠ RO trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CHĂM trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CHỨT trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CỐNG trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CƠ HO trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người GIẤY trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người CỜ LAO trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
◊ Người DAO trong Cộng đồng 54 Dân tộc anh em Việt Nam.
MỜI XEM THÊM:
◊ English version (en-VersiGoo): The BRAU Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The BO Y Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The BA NA Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The BRU-VAN KIEU Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CHO RO Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CHAM Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CHUT Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CONG Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CO HO Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The CO LAO Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The DAO Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The GIAY Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The GIA RAI Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The HOA Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam.
◊ English version (en-VersiGoo): The COMMUNITY of 54 Ethnic Groups in Vietnam – Section 1.
◊ English version (en-VersiGoo): The COMMUNITY of 54 Ethnic Groups in Vietnam – Section 2.
◊ v.v…
CHÚ THÍCH:
1 : … đang cập nhật…
BAN TU THƯ
07 /2020
GHI CHÚ:
◊ Nguồn văn liệu và hình ảnh: 54 Dân tộc Việt Nam, NXB. Thông Tấn, 2008.
◊ Các chú thích bổ sung và chữ nghiêng do Ban Tu Thư – thanhdiavietnamhoc.com thiết lập.